Συρία- Σε αδιέξοδο η ανθρωπιστική βοήθεια μετά από δυο χρόνια σφοδρών συγκρούσεων

Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα (Medecins Sans Frontieres/MSF) ζητούν από τις αντιμαχόμενες πλευρές να καταλήξουν σε μια συμφωνία ώστε να φτάσει η ανθρωπιστική βοήθεια σε όλη τη χώρα μέσω γειτονικών χωρών ή στα μέτωπα των συγκρούσεων. Εντωμεταξύ, τα Ηνωμένα Έθνη και οι δωρητές πρέπει να αναγνωρίσουν το γεγονός ότι η χώρα έχει κατακερματιστεί και να υποστηρίξουν άμεσα τις Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις (ΜΚΟ) ώστε να μπορέσουν με τη σειρά τους να προσφέρουν βοήθεια όπου μπορούν.

Ο πληθυσμός της Συρίας αντιμετωπίζει εξαιρετικά βίαιες συγκρούσεις και μια τεράστια ανθρωπιστική καταστροφή. «Εργάστηκα σε ένα νοσοκομείο που διαμορφώθηκε από τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα μέσα σε ένα κτίριο βόρεια της Συρίας. Πραγματοποιήσαμε συνολικά 86 χειρουργικές επεμβάσεις, 14 από τις οποίες ήταν πολύ σοβαρές σε τραυματίες από πυροβόλα όπλα και θραύσματα. Ταυτόχρονα κάναμε και πολλές καισαρικές τομές και άλλα χειρουργεία» σημείωσε ο χειρουργός, μέλος της ομάδας των MSF, Δημήτρης Γιαννούσης που επέστρεψε πρόσφατα από την περιοχή.  Το σύστημα υγείας που λειτουργούσε άρτια στο παρελθόν έχει καταρρεύσει. Οι ελλείψεις σε τρόφιμα είναι καθημερινό φαινόμενο, ενώ υπάρχουν διαρκώς διακοπές στην παροχή νερού και ρεύματος. «Η ανθρωπιστική βοήθεια γίνεται στόχος, νοσοκομεία καταστρέφονται και ιατρικό προσωπικό συλλαμβάνεται», εξηγεί η Δρ.Μαρί-Πιερ Αλιέ, πρόεδρος του γαλλικού τμήματος των MSF. Σύμφωνα με τα στοιχεία των Ηνωμένων Εθνών 2,5 εκατομμύρια Σύριοι έχουν εκτοπιστεί στη χώρα, ενώ το 57% των νοσοκομείων έχει καταστραφεί και το 36% είναι αδύνατο να λειτουργήσει σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία. Τα στοιχεία αυτά δεν περιλαμβάνουν τις ιδιωτικές κλινικές ή τα αυτοσχέδια νοσοκομεία που έχουν καταστραφεί ή έχουν υποστεί ζημιές. «Πρώτος στόχος της παρέμβασής των Γιατρών Χωρίς Σύνορα είναι τα θύματα των συγκρούσεων, καθώς έχουμε δεχτεί κυρίως τραυματίες από υπολείμματα από νάρκες ή τραυματίες από επιθέσεις. Ταυτόχρονα, παρέχουμε βοήθεια σε άτομα με χρόνιες παθήσεις, αντιμετωπίζουμε μαιευτικά περιστατικά και περιθάλπουμε άτομα που δεν έχουν πρόσβαση σε πρωτοβάθμια περίθαλψη», σημείωσε ο γιατρός, υπεύθυνος προγραμμάτων του ελληνικού τμήματος των MSF, Απόστολος Βεΐζης.

Πάνω από 5.000 Σύροι συνεχίζουν να εγκαταλείπουν καθημερινά τη χώρα, αυξάνοντας το συνολικό αριθμό των προσφύγων στο ένα εκατομμύριο σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR). Οι περισσότεροι από αυτούς έχουν εγκατασταθεί σε γειτονικές χώρες, όπου η παροχή βοήθειας είναι ανεπαρκής και καταβάλλεται μεγάλη προσπάθεια για την ανταπόκριση στην εισροή των προσφύγων.

Κι ενώ οι ανάγκες του πληθυσμού στη Συρία και των προσφύγων στις γειτονικές χώρες είναι σημαντικές, η παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας είναι εξαιρετικά ανεπαρκής. Στις ελεγχόμενες από την κυβέρνηση περιοχές στη Συρία, η βοήθεια παρέχεται από τη Συριακή Αραβική Ερυθρά Ημισέληνο (SARC) και άλλες τοπικές οργανώσεις που είναι εξουσιοδοτημένες από την κυβέρνηση για τη διανομή βοήθειας. Οι αντιπροσωπείες των Ηνωμένων Εθνών και οι διεθνείς ανθρωπιστικές οργανώσεις που έχουν την εξουσιοδότηση της κυβέρνησης είναι υποχρεωμένες να συνεργάζονται με τοπικές οργανώσεις των οποίων η δυνατότητα παρέμβασης περιορίζεται σε συγκεκριμένες γεωγραφικές περιοχές.

Στις περιοχές που βρίσκονται υπό τον έλεγχο της αντιπολίτευσης, η διεθνής βοήθεια είναι εξαιρετικά περιορισμένη. Το μεγαλύτερο μέρος της βοήθειας προς τους αμάχους προέρχεται από τη Συριακή διασπορά, από χώρες «φιλικές» προς την αντιπολίτευση και από πολιτικο-θρησκευτικά κοινωνικά δίκτυα, γεγονός που την καθιστά εξαρτώμενη από την πολιτική ατζέντα αυτών των παραγόντων. Οι MSF που εξαιτίας της έλλειψης κυβερνητικής άδειας δεν έχουν πρόσβαση στις περιοχές που ελέγχονται από τη Δαμασκό, κατάφεραν να ανοίξουν τρία νοσοκομεία βόρεια της χώρας και έχουν δει από πρώτο χέρι ότι η βοήθεια είναι εξαιρετικά ανεπαρκής για να ανταποκριθεί σε όλες τις ανάγκες του πληθυσμού.

Με δεδομένη την κατάσταση αυτή, πρέπει να επιτραπεί άμεσα στις ανθρωπιστικές οργανώσεις να παρέχουν αμερόληπτη βοήθεια σε όλη τη Συρία.

«Οι αρχές της Δαμασκού κρατούν το κλειδί της εξόδου από αυτό το αδιέξοδο και της άρσης όλων των εμποδίων στην παροχή ανεξάρτητης βοήθειας σε όλη τη χώρα», περιγράφει ο Bίλεμ Ντε Γιονγκ, Γενικός Διευθυντής του ελληνικού τμήματος των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, «καλούμε όλες τις αντιμαχόμενες πλευρές, στο όνομα μιας πολιτικής επίλυσης, να φτάσουν σε μια βασική συμφωνία για την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας ώστε να διευκολύνουν την παροχή της με τον πλέον αποτελεσματικό τρόπο».

Μια τέτοιου είδους συμφωνία θα έπρεπε να εξασφαλίζει τις πρακτικές συνθήκες για την παροχή βοήθειας καθώς μέρος αυτής παρέχεται από γειτονικές χώρες ή στα μέτωπα των συγκρούσεων. Οι MSF καλούν επίσης τις αντιμαχόμενες πλευρές να σεβαστούν τις ιατρικές εγκαταστάσεις που υπάρχουν στη χώρα.

Εντωμεταξύ, η απουσία οποιασδήποτε συμφωνίας δεν θα έπρεπε να εμποδίσει τις διεθνείς ΜΚΟ από το να αναλάβουν δράση όπου αυτό καθίσταται δυνατό, ανεξάρτητα από το ποιος ελέγχει αυτές τις περιοχές. Τα κράτη και τα Ηνωμένα Έθνη πρέπει να υποστηρίξουν τις διασυνοριακές προσπάθειες παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας. Επιπλέον, η παροχή αμερόληπτης βοήθειας σε περιοχές που ελέγχονται από την αντιπολίτευση και σε παραγκωνισμένες ζώνες δεν θα πρέπει πλέον να υπόκειται στην έγκριση της συριακής κυβέρνησης.

Οι MSF έχουν ανοίξει τρία νοσοκομεία στη βόρεια Συρία, έχουν περιθάλψει 16.000 ασθενείς και έχουν πραγματοποιήσει 1.300 χειρουργικές επεμβάσεις. Οι ομάδες των MSF παρέχουν επίσης βοήθεια σε Σύρους πρόσφυγες στο Λίβανο, το Ιράκ, την Ιορδανία και την Τουρκία.

Στην Ελλάδα οι MSF περιθάλπουν ολοένα και περισσότερους Σύρους, τόσο κατά την άφιξή τους στα σύνορα (Έβρο, νησιά Αιγαίου) όσο και σε χώρους κράτησης μεταναστών (Έβρο, Κομοτηνή). Γυναίκες, παιδιά και άλλα ευάλωτα πρόσωπα που έχουν υποστεί φυσική ή ψυχολογική βία λόγω των συγκρούσεων στη Συρία, είναι μεταξύ όσων λαμβάνουν ιατρική βοήθεια από τις ομάδες των MSF.

Διαβάστε την πλήρη αναφορά των MSF «Συρία: Δυο χρόνια συγκρούσεων. Η αποτυχία της διεθνούς βοήθειας μέχρι σήμερα» στα αγγλικά εδώ:
http://www.msf.gr/magazine/syria-se-adiexodo-i-anthropistiki-boitheia-meta-apo-dyo-hronia-sfodron-sygkroyseon

Βρείτε περισσότερες πληροφορίες για την κρίση στη Συρία εδώ:
www.msf.gr/syria-conflict

Φωτογραφικό υλικό σε υψηλή ανάλυση διαθέσιμο για δημοσίευση εδώ:
www.msf-media.gr/press/SYRIA-2YEARS/PHOTOS/PHOTOS-SYRIA-MSF.zip

Βίντεο διαθέσιμο εδώ:
http://www.msf.gr/magazine/videos/syria-dyo-hronia-sygkroyseon